Sosyal Medyada “Kaşar” Ne Demek? Bir Kelimenin Dönüşen Anlamı ve Toplumsal Yansımaları
Sosyal medyanın dili bazen televizyonlardan, kitaplardan ya da sözlüklerden çok daha hızlı evrilir. Bir kelime bir gün mutfakta kullandığınız bir ürünü ifade ederken, ertesi gün internetin en tartışmalı etiketlerinden biri haline gelebilir. “Kaşar” kelimesi de tam olarak böyle bir dönüşümün simgesidir. Yüzyıllardır sofralarımızda peynir olarak bildiğimiz bu kelime, artık dijital dünyada bambaşka anlamlar taşıyor. Peki nasıl oldu da “kaşar” bu kadar farklı bir kimliğe büründü?
Gelenekselden Dijitale: “Kaşar”ın Anlam Yolculuğu
Aslında “kaşar” kelimesi Türkçeye yıllar önce peynir türü olarak girdi. Ancak sosyal medyanın anonimliği ve mizah kültürü sayesinde kelimeler zamanla yeni anlamlar kazanmaya başladı. Özellikle Twitter (X), Instagram ve TikTok gibi platformlarda “kaşar” artık çoğunlukla hakaret veya aşağılayıcı bir sıfat olarak kullanılıyor.
Bu kullanımın en yaygın biçimi, bir kişiyi (çoğunlukla kadınları) “hafifmeşrep”, “dikkat çekmeye çalışan” veya “yapay davranan” biri olarak etiketlemek için. Ne yazık ki bu da toplumsal cinsiyet normlarının ne kadar kolay bir şekilde dilin içine sızdığını gösteriyor.
Verilerle Gerçek: “Kaşar” Kelimesinin Dijitaldeki Yükselişi
📊 2024 yılında yapılan bir sosyal medya analizine göre:
Twitter’da “kaşar” kelimesi geçtiğimiz yıl boyunca yaklaşık 1.2 milyon kez kullanıldı.
Bu paylaşımların %73’ü aşağılayıcı veya küçültücü bağlamda gerçekleşti.
Kadın kullanıcı profilleri hedef alındığında bu oranın %88’e kadar çıktığı gözlemlendi.
Bu veriler gösteriyor ki, kelime artık sadece bir “argoya” dönüşmekle kalmadı; aynı zamanda cinsiyetçi ve dışlayıcı bir söylemin taşıyıcısı haline geldi.
Bir Hikâye: Dilin Gücüyle Kırılan Özgüven
Sosyal medya kullanıcısı Zeynep’in hikâyesi bu dönüşümün en çarpıcı örneklerinden biri. 19 yaşındaki Zeynep, üniversiteye başladığında kendini ifade etmek için moda ve makyaj içerikleri üretmeye karar verdi. Ancak ilk birkaç videosunun altına gelen yorumlar onu derinden sarstı:
“Kaşar olmuşsun.”
“Biraz da içerik üret, makyaj değil.”
“Senin gibi kaşarlarla dolu artık sosyal medya.”
Bu kelimeler, Zeynep’in üretkenliğini baltaladı, özgüvenini kırdı ve onu aylarca platformlardan uzaklaştırdı. Aslında sadece eğlenmek ve paylaşım yapmak istemişti. Fakat kelimeler, düşündüğümüzden çok daha derin yaralar bırakabiliyor.
Toplumsal Yansımalar: Bir Hakaretin Arkasındaki Kültür
“Kaşar” kelimesinin bu kadar kolayca hakarete dönüşebilmesi, dilimizin altında yatan toplumsal normlarla doğrudan bağlantılı. Kadınların dış görünüşleri üzerinden yargılanması, sosyal medyada kendini ifade edenlerin “ahlak terazisine” çıkarılması ve cinsiyetçi söylemlerin sıradanlaşması, bu kelimenin taşıdığı yükü artırıyor.
Üstelik bu sadece kadınları değil, farklı giyim tarzı, davranış biçimi veya içerik stili olan herkesi etkileyebiliyor. “Kaşar” etiketi, topluluğun normlarına uymayan herkes için bir dışlama aracına dönüşmüş durumda.
İroni: Mizah mı, Ayrımcılık mı?
Bazı kullanıcılar bu kelimeyi “şaka” veya “mizah” amacıyla kullandıklarını söylese de, gerçek şu ki mizah da ayrımcılığı meşrulaştırabilir. Bir kelimeyi ne kadar çok alaya alırsak, o kadar çok normalleştiririz. Ve normalleşen her kelime, hedef aldığı kişileri daha fazla dışlar.
Dijital Okuryazarlık: Dili Değiştirmenin Gücü Bizde
Peki ne yapabiliriz? Öncelikle kelimelerin anlamlarının sadece sözlüklerde değil, kullanıldıkları bağlamlarda şekillendiğini kabul etmeliyiz. “Kaşar” gibi kelimeler, dilin nasıl bir toplumu yansıttığını gösterir. Eğer bu yansımayı değiştirmek istiyorsak, önce kullandığımız kelimeleri sorgulamakla başlamalıyız.
Hakaret için değil, mizah için bile olsa bir kelimenin kimleri incitebileceğini düşünmek.
Paylaşımlarımızda dilimizi daha kapsayıcı ve saygılı hale getirmek.
Ve en önemlisi, hedef alınan kişilere destek olmak.
Sonuç: Bir Kelime, Bir Kültür, Bir Seçim
“Kaşar” artık sadece bir peynir değil. O, dijital çağda kimleri dışladığımızın, kimlere sınır çizdiğimizin ve dilimizi nasıl şekillendirdiğimizin aynası. Bu aynaya bakmak ve yüzleşmek bizim elimizde.
💬 Peki sizce sosyal medyada kelimelerin anlamı değiştiğinde sorumluluğumuz da değişir mi?
📱 “Kaşar” gibi kelimeleri kullanmanın önemsiz olduğunu düşünenlerle nasıl bir tartışma yürütülmeli?
🧠 Siz hiç bu kelimeyle karşılaştınız mı? Yorumlarda düşüncelerinizi paylaşın, birlikte dilimizi daha adil bir hale getirelim.